Geen mega-zeldzaamheden deze maand, maar januari was toch behoorlijk onderhoudend. Vooral watervogels deden het erg goed, met een paar hele leuke vondsten. Lees hieronder welke soorten zoal opdoken in de eerste maand van 2025.

Overzicht

Net zoals in december, begint ook dit overzicht met Roodhalsgans. Er kwamen nu waarnemingen uit twee (ruime) West-Vlaamse regio’s, nl. de polders tussen Stalhille en Blankenberge, en tussen Lo-Reninge en Handzame. Heel knap was de vondst van drie Groenlandse kolganzen door Koen Devos op 30 januari bij Stuivekenskerke (WV). Met nog maar acht eerdere aanvaarde gevallen is dit voorlopig één van de betere soorten van deze winter! De enige Dwerggans zat in de buurt van De Blankaart (WV), waarschijnlijk is dat de vogel die ook al in december aanwezig was.

Dwerggans Anser erythropus, Woumen, 18 januari 2025 (Joachim Pintens)

Wilde zwanen werden van nog iets meer plekken gemeld dan in december. Nog een knappe vondst was het mannetje Amerikaanse smient dat Wouter Faveyts vond in het Zwin (WV) op 14 januari. Het was al bijna 10 jaar geleden dat deze soort ons land aandeed (of toch werd gevonden, wie weet hoeveel vrouwtjes er in tussentijd niet passeerden…), de vogel kon dus op veel belangstelling rekenen. Van de 25e t.e.m. de 28e zat hij in Hoeke, waar hij zich iets beter liet bekijken. Indien aanvaard is dit het 22e geval voor België.

Amerikaanse smient Mareca americana, Knokke, 5 februari 2025 (Johan Buckens)

Om in het thema ‘mannetjes Amerikaanse eenden in West-Vlaanderen’ te blijven, vond Joachim Pintens de 23e een Amerikaanse wintertaling bij Varsenare (WV). Dit zou (indien aanvaard) het 35e Belgische geval worden van deze soort.

Amerikaanse wintertaling Anas carolinensis, Varsenare, 23 januari 2025 (Joachim Pintens)

Krooneenden werden uit een zevental gebieden gemeld, met twee exemplaren als maximum op dezelfde locatie. Er werden een zevental Witoogeenden doorgegeven, allen in de oostelijke helft van Vlaanderen. Solitaire IJseenden werden enkel bij Koksijde en Zeebrugge (allebei WV) gezien. Hier en daar werden wat overtrekkende Kraanvogels waargenomen, de echte voorjaarstrek moet echter nog beginnen. Roodhalsfuten werden van zeven locaties gemeld, wat niet slecht is voor deze soort. Kuifduikers bleken net zoals in december enkel in het westen te vertoeven, en werden op zes plaatsen gezien. De Grote grijze snip bleef nog heel de maand aanwezig in de ruime omgeving van Kieldrecht (OV), en werd daar in verschillende gebieden gezien.

Grote grijze snip Limnodromus scolopaceus, Kieldrecht, 29 januari 2025 (Kenny Hessel)

Ook enkele Kleine strandlopers overwinterden daar nog steeds. Nog een schaarse wintergast was de Grote stern die op 12 januari werd gezien bij Koksijde. Heel erg leuk was de derde kalenderjaar Grote burgemeester die Joachim Pintens op 29 januari zag in Bredene(WV), jammer genoeg bleef deze vogel niet lang ter plekke. Deze soort is de afgelopen winters behoorlijk zeldzaam geworden, waar is de tijd dat ‘Jean’ een vaste waarde was op een winterse dag in de Oostendse haven…

Grote burgemeester Larus hyperboreus, Bredene, 29 januari 2025 (Joachim Pintens)

Parelduikers werden op twee locaties gemeld langs de kust, in het binnenland was nog één exemplaar aanwezig op de Barrages de l'Eau d'Heure (HA). Daar was ook een IJsduikers aanwezig, daarnaast waren er ook waarnemingen van deze soort bij De Panne (WV) en Paal (LI). Deze laatste vogel geraakte echter verstrikt in achtergelaten visdraad, en kon helaas niet meer gered worden… Kwakken werden op een vijftal plekken gezien. De overwinterende Ralreiger zat nog t.e.m. de 7e in het Broek Denaeyer bij Willebroek (AN). Het grootste aantal Koereigers op een slaapplaats betrof 74 vogels bij De Blankaart (WV). Overwinterende Purperreigers zijn tegenwoordig niet zo ongewoon meer, deze maand werden twee exemplaren waargenomen. Helemaal bizar was dan wel weer de bleke fase Dwergarend die op 25 januari rondvloog bij Oostkerke (WV). Dit is het eerste januari-geval van deze soort in ons land (ook uit december en februari ontbreken waarnemingen).

Dwergarend Hieraaetus pennatus, Oostkerke, 25 januari 2025 (Johan Buckens)

Het koppel Zeearenden in de IJzervallei (WV) bouwt aan een nieuw nest, hopelijk broeden ze dit jaar ook weer succesvol. Net zoals in december (en in de meeste winters) werden overwinterende Klapeksters enkel in de oostelijke helft van het land waargenomen. Helemaal uit het niets kwam de Pestvogel die op 16 januari opdook in een tuin in Assebroek (WV). De vogel bleek op 4 januari te zijn gekleurringd bij Aberdeen (Schotland). T.e.m. de 26e bleef de vogel aanwezig, en kon op veel belangstelling rekenen. Buidelmezen werden uit zes gebieden gemeld, vijf daarvan lagen in de (ruime) omgeving van Antwerpen. Kuifleeuweriken bleven op post in de kuststrook tussen de Franse grens en Westende (WV). En ook de drie overwinterende Strandleeuweriken waren nog de hele maand te vinden in het Zwin (WV). Graszangers werden uit 18 km-hokken gemeld, twee meer dan vorige maand. Het Paapje dat in december al werd waargenomen bij Sint-Margriete (OV) was daar begin januari nog aanwezig, een tweede exemplaar zat op 12 januari in de Achterhaven van Zeebrugge (WV). Ook bijzonder was de Roodkeelpieper die op 12 januari werd waargenomen bij Zwevegem (WV). Op 21 januari zag Thomas Walsdorff een mannetje Witbandkruisbek in een bos bij Born (LG), de vogel kon echter niet worden gedocumenteerd, en werd ook niet meer teruggevonden. Een twitchbaar exemplaar van deze soort zou heel wat vogelaars blij maken! In het Zwin werden tot vijf IJsgorzen samen waargenomen, de enige waarneming buiten het Zwin was een exemplaar bij Zandvliet(AN). Sneeuwgorzen werden van drie locaties aan de kust gemeld, er was ook één waarneming bij Warnant-Dreye (LG). De enige Dwerggors tenslotte werd op 4 en 14 januari waargenomen bij Beverst (LI).

Een welgemeende dank uiteraard aan alle waarnemers, én aan de fotografen voor het gebruik van hun foto's!

Gezocht in februari

Januari bleek geen slechte start te zijn van het jaar, integendeel. Februari bouwt doorgaans verder op de vorige wintermaanden, dus watervogels en meeuwen blijven de beste opties voor leuke soorten. Om in het watervogel-thema te blijven zou een Stellers eider heel erg mooi zijn (of de Nederlandse Brileider, maar dat zal bij wishful thinking blijven waarschijnlijk…). Of misschien passeert één van de Canadese kraanvogels in een groepje ‘gewone’ Kranen? Zangvogels bleven wat achter vorige maand, daar mag gerust ook nog iets bewegen door bijvoorbeeld een koudegolfje. De beste manier om iets te vinden is er naar te zoeken, naar buiten dus allemaal!