In november zit het grootste deel van de trek erop, maar vaak worden net dan nog de 'beste' soorten gevonden. Was dat dit jaar ook het geval, of kabbelde het najaar rustig verder om uiteindelijk een stille dood te sterven? Lees het allemaal in het voorlaatste maandoverzicht van 2024!

Overzicht

De Roodhalsgans van Sint-Lenaarts (AN) en Loenhout (AN) was daar in het begin van de maand nog aanwezig, daarna werd vermoedelijk dezelfde vogel nog één dag bij Brecht (AN) gezien. Bij Doel (OV) werden twee ongeringde vogels gezien, op het eind van de maand was daar nog één vogel aanwezig. Bij Sint-Jan-In-Eremo (OV) tenslotte werd ook éénmalig een exemplaar gezien. Met amper twee Wilde zwanen bij Retie (AN) en Kasterlee (AN) van 20 t.e.m. 26 november, was het een kalme maand voor deze soort. Met waarnemingen op zeven locaties (evenveel als in oktober), waaronder een groepje van zes exemplaren bij Harchies (HA), deed Krooneend het dan toch beter. Er werden vier Witoogeenden waargenomen, waarvan er minstens twee zeker escapes waren… Leuker was dan toch de IJseend die op 10 november op de Maas bij Huy (LG) zwom, meteen de enige waarneming van de maand voor deze soort. Een zeer late Gierzwaluw vloog op 27 november over Olen. Even straf (hoewel we dat de laatste jaren wel vaker zien) was de Vale gierzwaluw die Hans Claes twee dagen eerder zag vliegen boven Oostduinkerke (WV). Op 3 november was er nog een klein golfje van trekkende Kraanvogels. Met drie binnenlandvogels, en waarnemingen op vijf locaties langs de kust was het de beste maand van het jaar tot nu toe voor Roodhalsfuut. Kuifduiker moest daar niet voor onderdoen met waarnemingen op vijf plaatsen.

Kuifduiker Podiceps auritus, Harelbeke, 19 november 2024 (Stéphane Defrancq)

Straf was de Poelsnip die Geert en Ilya Spanoghe op 13 november opstootten in de Keuzemeersen bij Drongen (OV). Indien aanvaard wordt dit het op één na laatste geval voor België (er is één aanvaard decembergeval uit 1976). Er werden drie langsvliegende Rosse franjepoten waargenomen, allen langs de kust. Een late Zwarte stern vloog op 4 november nog rond aan de Bichterweerd bij Rotem (LI). Vorkstaartmeeuwen vlogen op 11 november langs De Panne (WV), en op 22 november langs Nieuwpoort (WV). Die laatste dag vloog daar ook een Kleine burgemeester langs.

Kleine burgemeester Larus glaucoides, Nieuwpoort, 22 november 2024 (Bart Willaert)

Er waren deze maand ook nog drie meldingen van Middelste jagers langs de kust. Het was al even geleden dat er nog eens wat Kleine alken te zien waren bij ons, maar eind november was het nog eens zo ver. De 20e werden drie vogels waargenomen, twee dagen later vlogen minstens vijf exemplaren langs De Panne, met ook elders langs de kust verschillende exemplaren.

Kleine alk Alle alle, Nieuwpoort, 22 november 2024 (Xander Termonia)

Voor Parelduikers was het een goede maand met waarnemingen op twee locaties in het binnenland, en behoorlijk wat langstrekkende vogels aan zee.

Parelduiker Gavia arctica, Eke, 8 november 2024 (Kay Verzele)

Met maar twee exemplaren (langs Zeebrugge en De Panne, allebei op 20 november) waren IJsduikers heel wat minder dik gezaaid. Met minstens negen exemplaren was het een goede maand voor Vaal stormvogeltjes. De goede seawatchdagen zorgden ook voor leuke aantallen Grauwe pijlstormvogels voor deze periode van het jaar. In Drijdyck (OV) bleef de Zwarte ibis nog de hele maand aanwezig, in de IJzervallei (WV) was er een overvliegende vogel op 30 november. Doorheen de maand werden nog negen Purperreigers gezien. Grijze wouwen waren goed voor waarnemingen in de buurt van Tienen (VB) (ook over de taalgrens bij Saint-Jean-Geest (BW)) op 5 november, en bij Zandvliet (AN) op 7 en 8 november. Zeearenden werden uit 14 gebieden gemeld (waarbij die ‘gebieden’ soms behoorlijk groot kunnen zijn). In de eerste helft van de maand werden nog drie Hoppen gemeld. Een behoorlijk laat mannetje Grauwe klauwier zat op 7 november nog bij Chiny (LX). Buidelmezen waren behoorlijk schaars met slechts zes exemplaren. Zoals gewoonlijk kwamen alle meldingen van Kuifleeuweriken van de kuststrook tussen de Franse grens en Westende (WV). In het Zwin bij Knokke (WV) zat opnieuw een groepje Strandleeuweriken, er werden tot zes exemplaren geteld.

Strandleeuwerik Eremophila alpestris, Knokke, 15 november 2024 (Johan Buckens)

In de eerste helft van de maand werden vooral in en rond Zeebrugge (WV) nog wel wat Bladkoningen gezien. De Struikrietzanger die al sinds 1 oktober bij Heist (WV) zat, werd daar op 6 november voor het laatst gezien.

Struikrietzanger Acrocephalus dumetorum, Heist, 10 oktober 2024 (Johan Buckens)

Zoals gewoonlijk in de winter vallen de Graszangers wat stil, waardoor ze heel wat minder opvallend zijn. Er kwamen nog waarnemingen uit 26 km-hokken, allemaal in West- en Oost-Vlaanderen gelegen. Braamsluipers in november verdienen altijd extra aandacht, hoewel de velddeterminatie vaak niet mogelijk is. Een potentiële Vale braamsluiper werd op 11 november gevonden in de Achterhaven van Zeebrugge (WV) door Kenny Hessel. Ook de 13e was deze vogel nog aanwezig, daarna helaas niet meer. Er werden uitwerpselen verzameld die ons hopelijk meer kunnen vertellen, er is voorlopig nog maar één aanvaard geval van deze ondersoort in België.

Vale braamsluiper Curruca curruca halimodendri, Zeebrugge, 13 november 2024 (Johan Buckens)

Ook leuk was de juveniele Roze spreeuw die Tom Goossens op 6 november vond in het Zwin (WV). Ook op 9 en 10 november bleek deze nog aanwezig, daarna leek de vogel gevlogen. Het was alweer drie jaar geleden dat er nog een twitchbaar exemplaar te zien was in België.

Roze Spreeuw Pastor roseus, Knokke, 6 november 2024 (Tom Goossens)

Er werden nog 16 Beflijsters gezien, de laatste zat op 12 november in de Voorhaven van Zeebrugge (WV). Een late Bonte vliegenvanger zat op 16 en 17 november nog bij Lier (AN). Ook aan de late kant waren een paar Tapuiten die in de eerste helft van de maand werden waargenomen, samen goed voor nog acht exemplaren. De enige Grote pieper zat op 1 november bij Overmere (OV). De enige Frater dan weer vloog op 15 november over het Zwin (WV). Sneeuwgorzen werden van een tiental locaties in West-Vlaanderen gemeld, het grootste groepje bestond uit slechts vijf exemplaren. Er waren tenslotte nog twee waarnemingen van Dwerggors, bij Oostakker en Nieuwpoort op resp. 4 en 9 november.

Een welgemeende dank uiteraard aan alle waarnemers, én aan de fotografen voor het gebruik van hun foto's!

Gezocht in december

Ondertussen is de winter in het land, en zit de najaarstrek er helemaal op. Dat wil niet zeggen dat niets mogelijk is deze maand, integendeel! Winterweer (hier of elders) zorgt meestal wel voor wat verschuiving van vogels, en dan denken we in de eerste plaats aan watervogels natuurlijk. De Ross’ ganzen lijken een éénmalige gebeurtenis te zijn geweest, maar er zijn nog enkele andere leuke ‘platvoeten’ mogelijk! Een Stellers eider zou veel volk trekken, maar ook een nieuwe Brilzee-eend mag nog wel eens! Winter is ook meeuwentijd, de adulte Ivoormeeuw in Polen bewijst dat dit zeker eens tot de mogelijkheden behoort! Een Beringmeeuw is ook altijd welkom uiteraard. Ook zangvogels zijn in de winter zeker mogelijk, misschien zit er nog wel ergens een Maskergors te wachten om ontdekt te worden? Er is nog veel mogelijk, nog een maand tijd om 2024 wat extra kleur te geven, en het zwakke najaar nog een beetje goed te maken!