 MishanaTyrannulet Zimmerius villarejoi, La Escalera, San Martin, Peru, 17 juni 2013 (John Mittermeier) |  |
In juni 2013 was de aftrap van de tweede editie van de Birding Rally Peru. Tijdens dit heuglijke event zouden teams uit verschillende landen strijden om het grootste aantal soorten gedurende een beperkt aantal dagen op een min of meer voorgeschreven route. Net als bij de eerste editie van de Rally, was ik uitgenodigd om deel te nemen als lid van het team van Louisiana State University, waar ik werkzaam ben als onderzoeker. De Rally is vrij uniek in de zin dat het de eerste poging is om een internationale vogelwedstrijd op te zetten in de tropen die bestaat uit meerdere opeenvolgende Big Days. Het werd gesponsord door het Peruaanse ministerie van toerisme in samenwerking met Inkaterra, een keten van luxueuze eco-hotels. Dit resulteerde in een volledig betaalde reis naar Vogelmekka Peru, maar ook in een aantal (niet altijd gemakkelijke) camera-momenten, zie de volgende video van het TV-programma Birding Adventures: http://www.youtube.com/watch?v=7QRV62WP9_g.
In tegenstelling tot de eerste editie van de Rally, die grotendeels plaats vond rond een lodge in de Amazone, zou de tweede Rally veel meer van het type afvalrace worden, aangezien de reis niet alleen twee dagen langer zou zijn, maar volledig per wegtransport zou gebeuren. De route die ditmaal voor ons was uitgestippeld leidde van Chiclayo in het droge noordwesten van Peru, over de Andes (langs Abra Patricia en driemaal door diepe valleien, de Marañon, de Chachapoyas en de Mayo), tot in de foothills van de Amazone rond Tarapoto.
Alle zes teams vlogen naar Lima vanuit hun thuishavens op 10 juni. Spanje was vertegenwoordigd door vier scherpe Catalaanse vogelaars (samengesteld voor de eerste Rally door Jordi Sargatal, de auteur van het vermaarde handboek van vogels van de wereld), er waren vier Zuid-Afrikaanse bush-gidsen, een groep Braziliaanse onderzoekers en vogelaars, een team uit Cornell dat zich e-birders noemde om hun paradepaardje te promoten (een observatiewebsite die wel eens zou kunnen concurreren met waarneming.nl), een groep Britse vogelaars waaronder Alexander Lees, en tenslotte team Tigrisomas, samengesteld uit vogelgids Daniel Lane (tevens illustrator van de veldgids voor Peru), de ornithologen Glenn Seeholzer en John Mittermeier en ondergetekende. Die dag kwamen alle teams bij elkaar voor een briefing over de route en werden de banden die waren ontstaan gedurende de vorige editie van de Rally aangesterkt (sommige, maar niet alle teamleden, namen voor tweede maal deel).
Enkele beleidsveranderingen t.o.v. de laatste Rally werden medegedeeld; zo mocht er ditmaal naar hartelust ook 's nachts gevogeld worden zolang je maar elke dag op tijd je lijst inleverde bij een aangewezen checkpoint. Ook was er meer speelruimte om van de route af te wijken, iets wat later ons behoorlijk bleek te helpen. Verder mocht ditmaal de locale gids die meeging ook meehelpen met vogelen, een maatregel die waarschijnlijk was genomen om de zwakkere teams op te stellen met sterkere gidsen en vice versa, wat de race spannender maakte. De vlucht naar Chiclayo vond later die dag plaats, en we trokken onder politiebegeleiding (het risico dat er iets mis ging kon natuurlijk niet aanwezig zijn!) ons luxe hotel in, iets waar velen van ons biologen niet aan gewend waren. De volgende ochtend zou de wekker om vier uur afgaan, en de zeven dagen erna eveneens. Geleerd hebbende van de eerste Rally gingen we vroeg naar bed zonder overmatige alcoholconsumptie.
DAG 1 - 11 juni CHICLAYO-LAQUIPAMPA-CHICLAYO
Deze dag zou voor mij beginnen in een gebied vol liferpotentieel. Ik kende Ecuador redelijk goed na er een jaar gewoond te hebben, en Zuid-Peru had ik ook al tweemaal eerder verkend, maar het droogste deel van de zogeheten Tumbesregio was nieuw voor me. Aan de hand van Google Earth zochten we de beste route, die zou beginnen in Laquipampa, een site die de laatste jaren meer en meer in de belangstelling staat door het voorkomen van White-winged Guan Penelope albipennis. We mochten pas rond 5:00 uur vertrekken, en hadden ongeveer twee uur reizen voor de boeg, en de kans deze soort waar te nemen die vooral vroeg in de ochtend actief is, achtten we niet uitermate groot. De reis was echter een combinatie van jezelf continu eraan blijven herinneren dat enkel kwantiteit telt om te winnen, en blijven genieten van de vele waarnemingen van kwaliteitssoorten. Tijdens het rijden bleek al snel dat onze gids, Braulio Puma (die ook gidst in Machu Picchu) niet bar veel wist van de vogels van Noord-Peru, maar wel ons vogelaars uitstekend begrijpte, iets wat niet gezegd kon worden van alle leden van de organisatie van de Rally helaas. Onze chauffeurs waren bovendien ook coureurs, hetgeen ook sterk in ons voordeel werkte tijdens de vele inhaalmanouvres op smalle bergweggetjes gedurende de reis.
De eerste soort van de Rally werd voor ons tijdens het rijden alleen door onze oren waargenomen, een Pacific Hornero Furnarius cinnamomeus. Toen we rond zeven uur in Laquipampa aankwamen hadden we ongeveer twintig soorten op de teller staan, alle algemene soorten en veel watervogels (hoewel Burrowing Owl Athene cunicularia een leuk inkoppertje was). Onze eerste stop was noodgedwongen omdat een busje ons de weg versperde. Het idee was om in Laquipampa, dat grotendeels bestaat uit seizoensgevoelig droog tropisch bos, zo snel mogelijk zo hoog mogelijk te komen om een aantal soorten binnen te tikken die nergens anders in Peru te vinden zouden zijn. Maar wat schetst onze verbazing als we uitstappen om van de stop toch maar gebruik te maken: een klein groepje White-winged Guans vloog luidruchtig rond op enkele honderden meters boven ons op de helling! Wat een knaller van een soort om de dag mee te beginnen! Tevreden vonden we onze weg naar boven naar een paadje dat we hadden gevonden op Google Earth en dat zo hoog mogelijk en zo groen mogelijk was. Het ongelofelijke gehoor van Dan Lane kwam meteen verschillende keren van pas op dit pad.
Megasoorten die we binnen een uur gevonden hadden waren Henna-hooded Foliage-gleaner Hylocryptus erythrocephalus, Chapman's Antshrike Thamnophilus zarumae, Black-and-white Tanager Conothraupis speculigera, en enkele soorten die in Peru een erg beperkt verspreidingsgebied hebben, zoals Ecuadorian Trogon Trogon mesurus, Plumbeous-backed Thrush Turdus reevei en Ecuadorian Piculet Picumnus sclateri. Een goede start voor ons, want we wisten dat andere teams zich wel eens zouden kunnen gaan beperken tot meer traditionele sites binnen Laquipampa, waar soorten voorkomen die ook elders nog wel te doen waren. Op de terugweg uit Laquipampa met succes getaped voor Spotted Rail Pardirallus maculatus. Ook werden we in een dorpje opgewacht door een juichende menigte scholieren met vlaggetjes voor ieder team (helaas geen Nederlandse vlag) en met vele verzoeken om handtekeningen. Voor het eerst in de geschiedenis van de mensheid hadden vogelaars de status van filmsterren!
Schoolkinderen die ons opwachten met teamvlaggetjes bij Laquipampa (Paul van Els)
Team Zuid-Afrika, hier vertegenwoordigd door de noeste Ross Goode in de voorgrond en Trevor Hardaker in de achtergrond (Paul van Els)
Tweede stop was een reservoir waar een checkpoint was, en waar we dus wel moesten stoppen, ook al was het niet eerste keuze. Onderweg naar het reservoir reden we echter door Bosque Pomac, een van de weinige restanten zeer droog bos in de laaglanden van noordwest Peru. Het was al rond het middaguur voordat we aankwamen bij Pomac, maar er was nog veel activiteit, en we besloten het vogelen hier niet uit te stellen tot laat in de middag. De eerste flock waar we doorheen kamden gaf ons meteen Tumbes Tyrant Tumbezia salvini, een soort die hier niet altijd makkelijk is te vinden. Onderweg naar het reservoir vonden we in een dorp nog een groot aantal Chestnut-collared Swallows Petrochelidon rufocollaris, een soort waar we alleen vandaag kans op maakten. Bij het reservoir hadden we Savanna Hawk Buteogallus meridionalis en Crested Caracara Polyborus plancus, maar verder niet veel spectaculairs. Zo snel mogelijk terug naar Pomac, waar we een zeer droog stukje bos uitkozen tussen zandduinen. Hier hadden we binnen een half uur megas als Rufous Flycatcher Myiarchus rufus, Cinereous Finch Piezorhina cinerea en Tumbes Swallow Tachycineta stolzmanni. Peruvian Plantcutter Phytotoma raimondii liet het echter nog afweten, maar we vonden een vrouwtje van deze soort net voor het donker in dezelfde boom als een tweede Tumbes Tyrant.
Rufous Flycatcher Myiarchus rufus, Bosque Pomac, Lambayeque, Peru, 11 juni 2013 (Paul van Els)
Toen het eenmaal donker was reden we terug richting hotel en een laatste checkpoint in een gebied waar we ook niet gebruik van wensten te maken. Omdat we tien minuten over hadden liepen we toch maar even rond in Tucume, een gebied van grote archeologische waarde. Qua nachtsoorten deden we het nog niet zo goed, afgezien van de vele tientallen Lesser Nighthawks Chordeiles acutipennis. Dit veranderde toen we nog net op tijd een Striped Owl Asio clamator zagen, die open en bloot op een electriciteitsdraad zat. Een vrij zeldzame verschijning ten westen van de Andes, en mogelijk een verschillende soort van zijn oostelijk van de Andes voorkomende verwant.
Striped Owl Asio clamator, Parque arquelogico Tucume, Lambayeque, Peru, 11 juni 2013 (John Mittermeier)
DAG 2 - 12 juni CHICLAYO-CAJAMARCA
Vanwege het geringe soortenpotentieel in de Tumbesregio was het verschil in aantal soorten tussen de teams na de eerste dag gering - maar genoeg dat wij aan kop stonden. De tweede dag zou hierin verandering brengen. Deze dag verliep van Chiclayo naar de kust bij het havenplaatsje Puerto Eten, waar we de enige kans kregen op kustsoorten, via een lange weg de Andes in naar Cajamarca. Langs deze weg moesten we plaatselijk ook weer goed zoeken naar geschikt habitat, omdat de vallei waardoor we reden grotendeels te steil was voor aanzienlijke plantengroei en vaak te dicht bevolkt voor intact habitat.
Puerto Eten bestaat uit een groep kustlagunes, waar een keur aan watervogels te zien was. We keken eerst uit over de lagune, waar we een aantal eenden en waadvogels aan de lijst toevoegden, alsmede Many-colored Rush-tyrant Tachuris rubrigastra, een vrij algemene maar altijd leuke soort om te zien. Slenterend over het strand tussen de lagune en zee voegden we enkele sterns toe, waaronder gelukkig de steeds schaarsere Peruvian Tern Sternula lorata. Een groep watervogels die me deed denken aan een groepje rietganzen in vlucht bleek Comb Duck Sarkidiornis melanotos te zijn, een in Peru (en de rest van Zuid-Amerika) lasting voorspelbare soort. We dachten dat we het maximale soortenpotentieel hier wel bereikt hadden en zetten onze reis voort. Dit was een inschattingsfout omdat andere teams, die wat verder het strand waren opgelopen, nog een aantal waadvogels en zeevogels scoorden. Onder de soorten die we die dag misten waren Waved Albatross Phoebastria irrorata en South American Tern Sterna hirundinacea.
Onze reis ging verder door dorre kustvlaktes, waar we met 100 km/uur een groepje Least Seedsnipes Thinocorus rumicivorus vonden. Ook zagen we een enorme wolk (300+) kleine zangvogels overvliegen, hetgeen Sulphur-throated Finches Sicalis taczanowskii bleken te zijn, een soort met moeilijk voorspelbare bewegingen gedurende het jaar.
Glenn, die zeer handig was in het opzoeken van geschikt habitat op Google Earth, leidde ons weg van de hoofdweg na het zien van Tumbes Sparrow Aimophila stolzmanni, een soort die we graag toevoegden aan onze lijst en een lifer was voor de meesten. De zijweg die Glenn had opgezocht zag er in het begin niet veelbelovend uit, maar na een half uur rijden kwamen we in een dorpje aan met vrij goed ontwikkeld struikgewas. Hier vonden we Black-cowled Saltator Saltator nigriceps, Rufous-chested Tanager Thlypopsis ornata en Short-tailed Woodstar Myrmia micrura. Vooral de eerste soort was er een die in het rijtje vogels pastte die we ook in Laquipampa zagen, soorten die maar net de Peruaanse grens overkomen vanuit Ecuador.
De rest van de dag maakten we stops langs de hoofdweg waar we stukjes redelijk intact habitat zagen. Dit leverde toch nog een aantal verassingen op, waaronder Andean Slaty Thrush Turdus nigriceps, Unicolored Tapaculo Scytalopus unicolor, en toen de avond kwam Band-winged Nightjar Caprimulgus longirostris.
DAG 3 - 13 juni CAJAMARCA
Onze inschattingsfout bij Puerto Eten leverde ons op de tweede dag 3e plaats in de ranking op. We hadden dus heel wat in te halen en de druk was hoog! De derde dag van de Rally begon en zou ook eindigen in Cajamarca. De dag zou draaien om twee soorten met zeer kleine verspreidingsgebieden, Great Spinetail Siptornopsis hypochondriaca en Gray-bellied Comet Taphrolesbia griseiventris. Om beide soorten te zien moesten we twee valleien bezoeken. We besloten dat we eerst zouden zoeken naar de Spinetail. Onderweg stoppen we bij wat rotsen, waar we in het halfdonker een Great Horned Owl Bubo virginianus horen, een goede soort voor Peru. Helaas voor ons besloten de Britten ook om hier te stoppen en hadden ook deze soort.
Glenn had zijn huiswerk weer gedaan en leidde ons nogmaals een zeiweggetje op. Cajamarca is al eeuwen bewoond door de Incas en hun nazaten, en dat wil in Peru vaak zeggen dat al het habitat compleet is verdwenen. Op Google Earth was een meertje zichtbaar en wat inheems bos. Het verschil tussen inheems bos en exoten is duidelijk zichtbaar want Eucalyptus of dennen hebben vaak vrij symmetrische kronen. Het meertje was een goudmijntje: Silvery Grebe Podiceps occipitalis, alle reguliere eenden van de Andes, Slender-billed Miner Geositta tenuirostris en Aplomado Falcon Falco femoralis! Wat verder een small rotsweggetje op vinden we een stukje Polylepis. Na wat praten met de locale bevolking, die nog nooit gringos hebben gezien in hun dorpje, hebben we toestemming om rond te lopen. Meteen vinden we enkele nieuwe toevoegingen voor de lijst: Red-crested Cotinga Ampelion rubrocristata, Rusty-crowned Tit-spinetail Leptasthenura pileata en als klapper op de vuurpijl een paartje endemische Plain-tailed Warbling-finches Poospiza alticola. Met goed gemoed verder naar de Great Spinetail locatie!
In het valleitje waar de Great Spinetail voor zou moeten komen wandelen we meer dan een uur rond. De soorten blijven binnenstromen, inclusief Black-necked Woodpecker Colaptes atricollis, Golden-rumped Euphonia Euphonia cyanocephala en Tropical [Marañon] Gnatcatcher Polioptila [maior] plumbea. Geen teken van de Spinetail, zelfs geen nesten, die door hun reusachtige formaat doorgaans opvallen. Ondertussen zien we twee teams al terugrijden naar Cajamarca, schijnbaar succesvol in hun zoektocht. We gaan door, want een uur verder in de vallei is er meer habitat. Eenmaal daar aangekomen vinden we de endemische Chestnut-backed Thornbird Phacellodomus dorsalis. De Spinetail laat het nog steeds afweten. Anderhalf uur later sjokken we nog rond in de vallei, wetende dat het midden op de dag is, erg warm, heel stil en onze kansen op de Spinetail aan het vervliegen zijn, ondanks dat we vele grote takkennesten van de soort zien. We besluiten om te keren, want we moeten nog proberen om naar de Comet-vallei te komen. Daniel besluit de wagen nog eens te stoppen en speelt de Spinetail nogmaals af waar we een uurtje eerder waren. Net toen we de auto in wilden stappen kwamen er vanuit de verte twee vogels aangevlogen en landden in de kruin van een acacia. Wat een opluchting!
Great Spinetail Siptornopsis hypochondriaca, San Marcos, Cajamarca, Peru, 13 juni 2013 (John Mittermeier)
Drie uur later bevinden we ons in een parallelle, veel nattere vallei. Met een uurtje daglicht deden we hard ons best, maar het duurde niet lang voordat we een mannetje Gray-bellied Comet zagen strijden om een bloem met een Green-tailed Trainbearer Lesbia nuna. Ook ter plaatse waren vele Black Metaltails Metallura phoebe, een soort die ik persoonlijk indrukwekkender vond dan de Comet vanwege zijn vrijwel geheel zwarte verenkleed.
DAG 4 - 14 juni CAJAMARCA-LEIMEBAMBA
Logistieke problemen kenmerken het begin van de dag. Onze chauffeurs waren vergeten te tanken de dag ervoor, en een half uur onderweg besloten ze om terug te keren naar Cajamarca omdat er geen tankstations meer zouden zijn. We verloren heel wat tijd en vielen in slaap in de wagen, enerzijds vanwege ons indrukwekkende slaapgebrek, anderzijds omdat we niet verwachtten dat we de andere teams nog konden inhalen met anderhalf uur vertraging in de ochtend.
Een wegversperring vanwege wegwerken brengt echter opluchting. De Britten en de Zuid-Afrikanen (die een maand lang hebben gescout voor de Rally) staan vast! Terwijl deze teams rond hun busje blijven vogelen, besluiten wij om dwars door de wegversperring te lopen. Geen minuut gaat verloren wanneer wij twee Canasteros, Sierra-finches, Cinclodes en meer soorten van de hooglanden scoren. Na een klein uurtje het verlossende nieuws dat we verder mogen om ook de andere teams in te halen. Onderweg moeten alle teams stoppen in een dorpje om een boom te planten en te luisteren naar live-muziek. Dit levert interessante taferelen op, met een grote groep vogelaars die zo snel mogelijk hun verplichtingen uitvoeren en door het hele dorp rennen op zoek naar hun busjes. De opeenstapeling van busjes die hierna onstaat is lachwekkend, met chauffeurs van verschillende teams die elkaar proberen in te halen. Sommige teams voelen zich zelfs genoodzaakt om voor de gein barrieres op te werpen voor andere teams, door stenen op de weg te leggen of met fruit te gooien naar de andere busjes.
Deze ongein houdt op als we eenmaal de Marañonvallei bereiken, omdat de wegen hier te small zijn en de afgronden te diep om er mee door te gaan, maar ook omdat de vogels hier weer alle aandacht krijgen. Tijdens het afdalen in de indrukwekkende vallei vinden we Buff-bridled Inca-finch Incaspiza laeta en Buff-bellied Tanager Thlypopsis inornata. Onze enige grote misser van de reis zou snel genoeg komen, wanneer we niet besluiten te stoppen op een plek waar een aantal teams naar Yellow-faced Parrotlet Forpus xanthops keken. De soort liet zich niet meer zien voor ons. Beneden in de vallei vinden we wel redelijk snel Marañon Thrush Turdus maranonicus en Marañon Pigeon Patagioenas oenops. De andere zijde van de Marañon oplopend naar de Abra Barro Negro bracht ons niet het aantal soorten dat we eerder verwachten vanwege dichte mist. We kunnen door de mist nog net een Great Sapphirewing Pterophanes cyanoptera ontwaren en we horen een tweetal tapaculos. Nachtvogels laten niet goed van zich horen, maar we zien wel een vrouwtje Swallow-tailed Nightjar Uropsalis segmentata over de weg vliegen. Overnachting in Leimebamba.
Blik op de Marañonvallei. Het groene lint rond de rivier is habitat van Marañon Thrush Turdus maranonicus en Pigeon Patagioenas oenops. Amazonas, Peru, 15 juni 2013 (John Mittermeier)
DAG 5 - 15 juni LEIMEBAMBA-MOYOBAMBA
De dageraad brengt ons terug in de richting van de Abra Barro Negro, naar een goed stuk gematigd bos. Hier beleven we een van de grote hoogtepunten van de reis. Voordat het licht is luisteren we naar een aantal Andean Snipe Gallinago jamesoni en naar Rusty-breasted Antpitta Grallaricula ferrugineipectus. Daarna lopen we een paadje op, het bos in. Tussen enorme met mos bedekte bomen, horen we al snel een paar Russet-mantled Softtail Thripophaga berlepschi. Terwijl de Softtails zich goed lieten zien, kwam een Gray-breasted Mountain-toucan Andigena hypoglauca in een boom boven ons zitten. Tegelijkertijd kwam een klein groepje White-capped Tanagers Sericossypha albocristata luid roepend overgevlogen. We wisten niet goed waar we moesten kijken. Dit ging zo een uurtje door, voordat we een kijkje gingen nemen bij de feeders rond het Leimebamba museum. Daar zagen we een groot aantal kolibries, inclusief een mannetje Marvelous Spatuletail Loddigesia mirabilis.
Gray-breasted Mountain-toucan Andigena hypoglauca, Leimebamba, Amazonas, Peru, 15 juni 2013 (Paul van Els)
De rest van de dag rijden we door de Chachapoyasvallei richting Moyobamba. Enkele stops onderweg met grote groepen Mitred Parakeets Aratinga mitrata, en enkele Speckle-chested Piculets Picumnus steindachneri. Wederom zorgt een verkeersopstopping voor het nodige vertier; de Zuid-Afrikanen vinden Common Potoo Nyctibius griseus en delen deze waarneming noodgedwongen met alle andere teams.
Onderweg zien we de berg waar Pale-billed Antpitta Grallaria carrikeri en Long-whiskered Owlet Xenoglaux loweryi regelmatig zijn te vinden. Helaas hebben we tijdens de Rally geen tijd voor deze soorten ... frustrerend maar begrijpelijk dat het logistiek niet in te passen was.
DAG 6 - 16 juni MOYOBAMBA-TARAPOTO
Vandaag zou de grote dag worden. De afgelopen dagen hebben we elke dag te doen gehad met een vaste set soorten, met aangewezen plekken voor de beste soorten. Nu staat ons de hele oostflank van de Andes te wachten in een dag. Een monster van een dag met een enorm potentieel, maar dat zou dan wel afhangen van hoeveel flocks we vinden onderweg. We wisten dat op deze dag vanalles kon gebeuren met de scores. De e-birders waren in ieder geval geen probleem meer, want dat team moet vandaag een uur later starten omdat ze gisteren niet zijn komen opdagen bij een checkpoint.
We bevinden ons nog voor licht op de Abra Patricia. Rufous-bellied Nighthawks Lurocalis rufiventer vliegen luid roepend rond, terwijl de eerste Rusty-tinged Antpittas Grallaria przewalskii beginnen te zingen. We horen de ene na de andere vogel roepen en krijgen er zin in! Johnson's Tody-tyrant Poecilotriccus luluae laat zich verschillende keren zien. Iets verder naar beneden bezoeken we een schaars begroeide bergkam, waar we snel een prachtige man Royal Sunangel Heliangelus regalis vinden, alsook Deep-blue Flowerpiercer Diglossa glauca, een paartje Bar-winged Wood-wren Henicorhina leucoptera dat we, naar later blijkt, gelukkig niet hebben gedeeld met de Britten die ons op dat moment weer op de hielen zaten. Rond Afluente krijgen we precies wat we wilden; twee enorme flocks, eentje met ongeveer 45 soorten! Hoogtepunten: Equatorial Graytail Xenerpestes singularis, Gray-mantled Wren Odontorchilus branickii, Vermilion Tanager Calochaetes coccineus, Black-streaked Puffbird Malacoptila fulvogularis en ja, zo kan ik nog wel even doorgaan ...
Rond het dorpje San Francisco ligt een klein stukje white-sand forest. We lopen langs winkeltjes, en over een basketbalveldje om in tien minuten tijd (want meer hebben we niet) enkele white-sand-knallers te scoren om toe te voegen aan onze lijst die om elf uur sochtends al op 150 soorten staat! Burnished-buff Tanager Tangara cayana, Huallaga Tanager Ramphocelus melanogaster, Olive-chested Flycatcher Myiophobus cryptoxanthus, Blackish Rail Pardirallus nigricans sieren nu onze lijst terwijl de dorpelingen ons vol ongeloof aankijken wanneer we in onze vogelaarsvesten het basketbalveld bezetten.
Vroeg in de middag staat er een verplichte stop op het schema. We moeten in een boot naar het eiland Tingana varen en daar een uurtje vogelen. Het enige probleem hierbij is dat er maar enkele boten waren en dat verscheidene teams boten moesten delen. De concurrentie tussen teams loopt vandaag zo hard op dat mensen zonder woorden proberen vogels aan teamleden te laten zien, zodat de waarnemingen niet direct worden verklapt aan andere teams. Eenmaal aangekomen op het eiland kozen we een pad dat gelukkig productief was, met o.a. Chestnut-vented Conebill Conirostrum speciosum en Small-billed Elaenia Elaenia parvirostris.
Eenmaal terug aangekomen bij het busje krijgen we een briefje in de handen gedrukt. In plaats van te vogelen tot 20:00 uur 's avonds, wordt onze dag afgekapt op 18:00 uur en mogen we alleen de omgeving van Morro Calzada afspeuren. Even paniek dat we niet bij de Oilbird-grot mogen vogelen, maar dat blijkt later toch wel mogelijk, alleen niet voor de lijst. Bij het bezoekerscentrum van Morro Calzada staan versnaperingen te wachten, maar daar hebben we geen tijd voor. We gaan vandaag door, rond vier uur 's middags staan we op meer dan 200 soorten voor de dag. Nieuwe soorten in dit unieke park gesitueerd rondom een begroeide rots zijn Tataupa Tinamou Crypturellus tataupa, Mishana Tyrannulet Zimmerius villarejoi en een zeer waarschijnlijk nieuw taxon dat sterk lijkt op Striped Manakin Machaeropterus regulus. Net na vertrek (en dus niet meer telbaar voor de lijst) zetten we vanaf het busje een Spot-tailed Nightjar Caprimulgus maculicaudus in de spotlight, en zien we een tweede Striped Owl. Voordat we doodvermoeid aankomen bij ons hotel in Tarapoto stoppen we, weer geheel onder politiebegeleiding, bij een grot die direct onder de hoofdweg ligt. Als we in deze grot kijken zien we meer dan honderd Oilbirds Steatornis caripensis rondflappen, en dat alles een paar meter onder ons! Wat een fantastische plek!
DAG 7 - 17 juni OMGEVING TARAPOTO
We blijken het gisteren heel goed gedaan te hebben, en liggen ongeveer 25 soorten voor op het tweede team, de Britten. We gaan vandaag proberen om meer flocks te vinden en enkele laaglandsoorten te scoren. De Escalera is de plek hiervoor. De Escalera is een foothillgebied met enkele toppen met white-sand forest. We hadden verscheidene flocks langs de hoofdweg, waar het lasting vogelen was door het drukke verkeer. We konden ondermeer Blackish Pewee Contopus nigricescens goed observeren in deze flocks. We bezochten ook een nieuwe lodge met feeders. Deze lodge, genaamd de Koepcke's Hermit Lodge is een erg goede plek om deze soort waar te nemen Phaetornis koepckeae, hetgeen we deden, alsook Gould's Jewelfront Heliodoxa aurescens. De paden rondom de lodge hebben enkele goede Amazonesoorten, inclusief White-breasted Wood-wren Henicorhina leucosticta, verscheidene antbirds, trogons en Red-necked Woodpecker Campephilus rubricollis.
Red-necked Woodpecker Campephilus rubricollis, Koepcke's Hermit Lodge, San Martin, Peru, 17 juni 2013 (Paul van Els)
We reden na het bezoek aan de lodge rond, waarbij we team Zuid-Afrika verschillende keren voorbij zagen komen, geheel in stijl zaten de Zuid-Afrikanen enkel gekleed in korte broek bovenop een jeep. We vonden een ridge die erg productief bleek. Binnen een half uurtje hadden we op enkele vierkante meter een groepje Short-billed Honeycreepers Cyanerpes nitidus, een Mishana Tyrannulet, een Dotted Tanager Tangara varia, een Blackish Nightjar Caprimulgus nigrescens die opschrok van het pad en, wat misschien wel de beste soort van de reis was, een paartje Plumbeous Euphonia Euphonia plumbea, pas het tweede officiele geval voor Peru!
Plumbeous Euphonia Euphonia plumbea, La Escalera, San Martin, Peru, 17 juni 2013 (John Mittermeier)
De namiddag werd doorgebracht in de omgeving van Lago Lindo lodge. Het bos hier was weer van een heel ander karakter, open en droger. Een White-bellied Pygmy-tyrant Myiornis albiventer was de grote favoriet van de groep. Dit balletje veren was ontzettend actief en had een verbazend luide roep voor dit formaat vogel. Verder was het vrij rustig, met slechts hier en daar een krent in de pap zoals een Olive Oropendola Psarocolius bifasciatus en eindelijk een Amazonian Motmot Momotus momota!
DAG 8 - 18 juni UPAQUIHUA
De laatste dag van de Rally was een halve dag. Checklists moesten om 14:00 uur worden ingeleverd. Dit hield in dat we nog een gebied moesten bezoeken met een groot soortenpotentieel. Dit gebied zou Upaquihua zijn, een gebied in het laagland met een verbazend droog klimaat voor de oostzijde van de Andes. Onderweg naar Upaquihua moesten we eerst nog wat nachtsoorten uit de weg ruimen, waaronder een Ocellated Poorwill Nyctiphrynus ocellatus, Rufous Nightjar Antrostomus rufus en op de rivier Sand-colored Nighthawks Chordeiles rupestris.
Eenmaal in Upaquihua sloeg de vermoeidheid toe. Ditmaal een combinatie van fysieke vermoeidheid en vogelmoeheid. We hadden gewoon niet zo'n zin om nog meer keihard door te vogelen. Even een peptalk en we konden verder. Sulphur-bellied Tyrant-manakin Neopelma sulphureiventer, Plain-breasted Ground-dove Columbina minuta, Rufous-capped Nunlet Nonnula ruficapilla, Ashy-headed Greenlet Hylophilus pectoralis en een Short-tailed Hawk Buteo brachyurus in een boom (de soort wordt zelden zittende waargenomen) hielden ons op de voet.
Op de terugweg naar Tarapoto voelen we ons voldaan en tevreden over onze dag. We hadden de laatste twee dagen geen scores meer gekregen van de organisatie, dus gingen we door tot het uiteindelijk begon te regenen. Bij de rivier de Huallaga hadden we een enorme groep (125) Comb Ducks, en de allerlaatste soort die we waarnamen van grote afstand was Little Ground-Tyrant Muscisaxicola fluviatilis.
Uiteindelijk won ons team met 636 soorten de Rally, een prachtig resultaat waar we hard voor gewerkt hebben en tegelijkertijd intens genoten. In totaal werden er door alle teams 864 soorten waargenomen.
 |  |
| Team Tigrisomas, v.l.n.r. Daniel Lane, Glenn Seeholzer, Paul van Els, John Mittermeier. | De gewonnen bokaal; een zilveren Ash-throated Antwren Herpsilochmus parkeri, helaas niet gezien tijdens de rally dus de terugkeer naar Noord-Peru staat vast! |
Dotted Tanager Tangara varia, La Escalera, San Martin, Peru, 17 juni 2013 (John Mittermeier)
Voor extra informatie zie de website van de Birding Rally Challenge: http://www.birdingrallychallenge.com/2013/index.html
Of het volgende promo-filmpje van de Rally 2013 (voor als je Spaans spreekt):
https://www.youtube.com/watch?v=dYJJRjCxyYI
Paul van Els
