Blog

Blog met verhalen over actuele waarnemingen van zeldzame vogels in België.

Mei/Mai 2021

13 juni 2021  ·  Joachim Pintens  ·  2705 × bekeken

Version française ci-dessous!

Mei is gewoonlijk een erg spannende maand waarin je altijd wel de nodige schaarse soorten en een aantal leuke dwaalgasten kan verwachten. Deze editie stelde allesbehalve teleur! Er kwamen enkele knallers van soorten voorbij en er werden weer schitterende foto’s gemaakt. We zetten alles op een rijtje in onderstaand overzicht!

Overzicht

Eenden zijn nu niet meteen de vogels waar je in een maand als deze over loopt te dagdromen, hoe mooi ze ook zijn, en er valt dit keer ook eerder weinig over te zeggen. Het vrouwtje Siberische Taling (Sibirionetta formosa) van de Visbeekvallei te Lille (AN) zat er de volledige maand nog, wat wellicht het nekschot betekent voor een aanvaarding als wild exemplaar. Figuurlijk, uiteraard! Van een wilde vogel zou je intussen namelijk toch al stilaan wat trekdrang verwachten.

Hoewel het weer toen allesbehalve Mediterraans was, kwam het zuiden op 11 mei toch al eens onze richting uit in de vorm van een Ralreiger (Ardeola ralloides) in het Meer van Virelles (HA). De vogel werd daar ontdekt door Thomas Bosmans en kon de twee daaropvolgende dagen nog af en toe mooi waargenomen worden. Op 29 mei werd er opnieuw één gevonden, dit keer in de Bazelse Polder (OV) door Dirk Braem. Deze vogel nam al snel de wieken en verdween richting het Noordelijk Eiland te Wintam (AN). Een andere soort uit het zuiden, Zwarte Ibis (Plegadis falcinellus), kwam op 23 mei nota bene vanuit het noorden aangevlogen en zette zich kort neer in de Zwinuitbreiding te Knokke (WV) waarna hij weer richting Nederland verdween.

Zwarte Ibis Plegadis falcinellus, Knokke, 23 mei 2021 (©Julien Hainaut)

Een voorjaar zonder Vale Gieren (Gyps fulvus), we zouden het ons intussen al bijna niet meer kunnen voorstellen. De aftrap werd gegeven door 4 exemplaren in Vaucelles (NA) op 9 mei die nadien opgepikt werden in Aarschot (VB). Later die dag maakte een groep van maar liefst 30 exemplaren zijn intrede in ons land en werd gezien tussen Zevergem en Oostakker (OV) waar ze uiteindelijk richting NNO uit het zicht verdwenen. Ze gingen tegen de verwachtingen in niet slapen in het Stropersbos maar werden de dag nadien wel teruggevonden boven Landegem (OV). Daarop zijn ze beginnen rondvliegen boven Gent (OV) en uiteindelijk vlogen ze door in ZO richting waarna ze zijn beginnen verspreiden en de bewegingen een beetje onoverzichtelijk werden. ’s Avonds werden er dan terug 30 gezien nabij Mellery (BW) waar ze dan uiteindelijk gaan slapen zijn. Die ochtend werd een maximum van 24 vogels geteld die wat later weer richting zuid verdwenen. Op 29 mei werd er nog één gezien boven De Maten te Genk (LI), op 30 mei vloog er één boven het Kiel te Antwerpen (AN) en op 31 mei kwam er nog een melding binnen uit Belsele (OV).

Vale Gier Gyps fulvus, Mellery, 11 mei 2021 (©Victor Claes)

Dwergarend (Hieraaetus pennatus) begint eveneens een vaste gast te worden en ze waren ook deze maand weer keurig van de partij. Op 9 mei vloog een lichte fase over Vreren (LI), op 15 mei werd een intermediaire fase gefotogafeerd boven het Plateau van Gerny (LX), op 22 mei vloog er opnieuw een lichte fase boven Franchimont (NA), diezelfde dag werd er ook één boven Baileux (HA) gezien, een donkere fase dit keer, en op 26 mei werd een lichte fase waargenomen boven Moorsele (WV) en Het Vinne te Zoutleeuw (VB). Op 14 mei werd een Slangenarend (Circaetus gallicus) gezien boven Lompret (HA) en op 16 mei arriveerde er één op het Groot Schietveld te Brecht (AN) die daar de rest van de maand aanwezig bleef. Zeearenden (Haliaeetus albicilla) werden weer overvloedig waargenomen en omdat een beeld soms meer zegt dan duizend woorden voegen we er gewoon onderstaande foto bij, voilà!

Dwergarend Hieraaetus pennatus, Franchimont, 22 mei 2021 (©Nathalie Picard)

Zeearend Haliaeetus albicilla, Kruibeke, 7 mei 2021 (©Wim Deloddere)

Voor Grijze Wouw (Elanus caeruleus) moet je ook al niet ver meer reizen, en dat we nu jaarlijks aantallen met ‘two digits’ krijgen is nog opmerkelijker als je weet dat de eerste voor België zo recent als 1992 was (en de tweede pas in 2005)! Op 8 mei vloog er eentje los boven de duinen naar NO langs De Fonteintjes te Zeebrugge (WV), op 13 mei werd er één gezien in de omgeving van Tienen en Outgaarden (VB), op 15 vloog er één over Heverlee (VB), op 16 mei pleisterde er één in Ruette (LX), op 22 mei was Pepingen (LI) aan de beurt en tot slot was er één een tijdje twitchbaar in De Maatjes te Kalmthout (AN) op 23 mei. Een jonge Steppekiekendief (Circus macrourus) hing van 3 tot 7 mei rond in Castillon (NA), op 9 mei vloog er één langs Oostduinkerke (WV), de dag nadien vloog een mannetje langs De Maatjes te Kalmthout (AN) en op 12 mei werd er nog één jagend gezien boven de Achterhaven van Zeebrugge (WV). Ook kwamen er weer wat Roodpootvalken (Falco vespertinus) langs, een mannetje langs Autreppe (HA) op 9 mei, een vrouwtje langs Kalmthout (AN) op 11 mei, een vrouwtje langs Houthalen-Helchteren (LI) op 13 mei, een langdurig pleisterend vrouwtje te Franchimont (NA) van 17 tot 21 mei en tot slot nog een langstrekkend vrouwtje te Marche-Les-Dames (NA) op 29 mei. Zo, dat was het weer wat de roofvogels betreft!

Al een paar jaar worden de steltlopers in de beloftevolle Zwinuitbreiding te Knokke (WV) intensief gecheckt in de hoop op iets zeldzaams, en hoewel er al veel leuke soorten gezien werden was die echte knaller tot voor kort uitgebleven. Op 22 mei echter kreeg Stijn Baeten er een gekke plevier in beeld en hoewel hij hem slechts kort en slecht gezien had, wist hij dat dit iets spannends was. Pas na een hele tijd vond hij de bewuste vogel uiteindelijk terug en bleek het de 3de Amerikaanse Goudplevier (Pluvialis dominica) voor België te zijn! Een leerrijk kleed, zo’n gesleten tweede kalenderjaars, al zou een puntgave vogel in zomerkleed ook niet mis zijn! Tot ’s avonds laat kon de vogel rekenen op belangstelling, de dag nadien was hij alweer vertrokken. Voor meer Amerikaans geweld moest je blijkbaar in Limburg zijn, waar op 13 mei in de Maasweerden te Maaseik een heuse Bonapartes Strandloper (Calidris fuscicollis) gefotografeerd werd door Jan Geens! De vogel werd pas een paar dagen later als dusdanig gedetermineerd, wat toch best jammer was voor de vele vogelkijkers die deze soort nog nooit zagen in België. De plek was echter in de namiddag en avond nog gecheckt door anderen, die de vogel niet gezien hebben, dus we maken ons sterk dat hij al snel na de ontdekking vervlogen is. Dit is pas de 8ste voor België en de eerste sinds 2005! We mochten niet klagen wat de steltlopers betreft, want op 16 mei werd er ook nog eens een Terekruiter (Xenus cinereus) ontdekt in de Bazelse Polder (OV) door Erik Van Bogaert, Johan Colman en Patrick Geerts! De vogel liet zich nog tot de dag nadien mooi bekijken en werd door velen bezocht. Het betreft het 24ste geval voor ons land.

Amerikaanse Goudplevier Pluvialis dominica, Knokke, 22 mei 2021 (©Stijn Baeten)

Bonapartes Strandloper Calidris fuscicollis, Maaseik, 13 mei 2021 (©Jan Geens)

Terekruiter Xenus cinereus, Bazel, 16 mei 2021 (©John Van Wesemael)

Een Griel (Burhinus oedicnemus) zien is nooit mis en het blijft dan ook altijd leuk nieuws als er weer ergens één gevonden is. Op 22 mei merkte Koen Devos er één op in Stuivekenskerke (WV) en raar maar waar, ook de dag nadien was hij nog aanwezig! Hier en daar kwamen er ook wat Morinelplevieren (Charadrius morinellus) aan de grond, met dank aan het matige weer, en vooral een groep van 20 die op 6 mei ontdekt werd in Veurne (WV) is het vermelden waard! De dagen nadien slinkte het aantal tot 8 exemplaren en op 11 mei waren ze alweer vertrokken. In totaal werden er in mei 34 Morinelplevieren doorheen het land gezien.

Griel Burhinus oedicnemus, Stuivekenskerke, 23 mei 2021 (©Wim Trio)

Morinelplevier Charadrius morinellus, Veurne, 13 mei 2021 (©Marc Van Daele)

Op 19 mei meldde Filip De Ruwe een Kleine Kokmeeuw (Chroicocephalus philadelphia) in de Voorhaven van Zeebrugge (WV), een tweede kalenderjaars die jammer genoeg snel uit beeld verdween en ondanks zoekpogingen in de omgeving onvindbaar bleek. Het is al meer dan 10 jaar geleden dat deze soort nog in ons land gezien is, en tot dusver zijn er slechts 4 aanvaarde gevallen. Er kwamen ook nog een paar late Grote Burgemeesters (Larus glaucoides) door, allemaal eerste jaars. Op 22 mei zat er één op het strand van De Panne (WV) nabij de grens met Frankrijk, op 25 mei vertoefde er één tussen andere grote meeuwen in Oostende (WV) en op 29 mei vloog er één langs Bredene (WV).

Hoewel Lachstern (Gelochelidon nilotica) doorgaans piekt in mei, werden er afgelopen maand slechts 2 vogels waargenomen, die samen op 1 mei langsheen de kustlijn vlogen. Van Reuzenstern (Hydroprogne caspia) kwamen er hier en daar nog meldingen door. Op 2 mei pleisterde er kort één op het strand van Zeebrugge (WV), op 8 mei vloog er één langs De Haan (WV), op 16 mei bleef er één foerageren boven het Meer van Virelles (HA), op 22 mei vloog er één boven de Schelde langs Eine (OV) en op 29 mei tenslotte was er een exemplaar mooi te bekijken in de Moerassen van Harchies (HA). Weinig vogels benaderen de perfectie zoals Witvleugelsterns (Chlidonias leucoptera) dat doen, maar dat de twee vogels die op 20 mei rondvlogen boven de Tweelingsputten te Eke (OV) door meer dan 60 man gezien werden, is toch wel opmerkelijk! Ook op 2 mei was er al één gezien te Koningssteen-Kollegreend in de Maasvallei (LI). Er werden ook best wat Witwangsterns (Chlidonias hybrida) gezien, minstens 17 vogels in totaal.

Witwangstern Chlidonias hybrida, Duffel, 13 mei 2021 (©Kris De Rouck)

Witvleugelstern Chlidonias leucopterus, Eke, 20 mei 2021 (©Francis Pattyn)

Te allen tijde alert zijn levert vroeg of laat op, en zelfs ‘s nachts kan je een echte mega vinden. Het overkwam Bart Heirweg die op 28 mei in de buurt van Eprave (LX) na zonsondergang een vreemd geluid hoorde vanuit zijn camper. Het herinnerde hem enigszins aan Dwerguil, maar het was toch ook geen exacte match. Na er letterlijk een nachtje over geslapen te hebben, kwam datzelfde geluid ’s ochtends vroeg nog steeds vanuit het bos. Toen maakte hij toch even een geluidsopname, voor alle zekerheid, en pas wanneer hij terugkeerde van een sessie landschapsfotografie, viel het kwartje. Dat klonk wel heel erg als een Dwergooruil (Otus scops)! En inderdaad, in de loop van de dag kon de determinatie bevestigd worden met behulp van de spectrogram van de roep. ’s Avonds stond er meer dan 60 man klaar om de vogel in de eerste plaats te horen en er misschien zelfs een glimp van op te vangen. Uiteindelijk bleek dat de uil erg tam was en zich soms uitstekend liet bekijken met behulp van een zaklamp, zonder dat hij daar merkbaar door verstoord werd. De vogel kon ook de daaropvolgende nachten waargenomen worden. Dit is het 9de geval voor België en de tweede twitchbare, na de vogel van Drongen (OV) van 1973.

Dwergooruil Otus scops, Eprave, 31 mei 2021 (©Noé Terorde)


Dwergooruil Otus scops, Eprave, 29 mei 2021 (©Hans Matheve)

Dwergooruil Otus scops, Eprave, 1 juni 2021 (©Inge Buntinx)

Naar goede gewoonte wordt er ook altijd een alineaatje gewijd aan het zuiderse duo Hop (Upupa epops) en Bijeneter (Merops apiaster). Van eerstgenoemde werden er afgelopen maand meer dan 30 waargenomen doorheen het land, waarbij vooral de vogel van Tienen (VB) in het oog sprong omdat die zich enerzijds prachtig liet bekijken en daarnaast meer dan een week ter plekke beef. Nog een pak straffer is het aantal Bijeneters dat deze maand ons land passeerde, maar liefst 151 op z’n minst! De grootste groepen bestonden uit 13 exemplaren.

Hop Upupa epops, Tienen, 20 mei 2021 (©Karel Van Rompaey)

Nog een knaller van jewelste veroorzaakte op 15 mei een kleine schokgolf door het land, het was de Huisgierzwaluw (Apus affinis) die boven Blokkersdijk (AN) ontdekt werd door Joachim Pintens en daar maar liefst 4,5 uur bleef rondhangen waardoor heel wat vogelkijkers de kans hadden om ernaar te gaan kijken. Wie meer wil lezen over hoe deze vondst verlopen is, kan dat hier doen. Na de eerste voor België vorig najaar, die als klap op de vuurpijl nog eens bleef rondhangen ook, leek de kans op een nieuw geval als herkansing voor zij die die vogel gemist hadden, nihil. Gelukkig loopt het soms anders dan verwacht! Op 1 mei scoorde Jan Rottiers een Alpengierzwaluw (Tachymarptis melba) boven het Zennegat te Mechelen (AN), die daar kortstondig rondvloog met wat Gierzwaluwen om dan zuidwaarts te verdwijnen.

Huisgierzwaluw Apus affinis, Linkeroever, 15 mei 2021 (©Joachim Pintens)

Wie houdt van Roodstuitzwaluwen (Cecropis daurica), wellicht iedereen dus, kwam deze maand goed aan zijn trekken met maar liefst 4 pleisterende vogels waarvan 3 zelfs meerdere dagen! Het begon met een vogel die op 23 mei boven de Callemoeie te Nazareth (OV) foerageerde, maar na een paar uurtjes alweer vertrokken bleek. Dan volgde een melding van een Roodstuitzwaluw die 24 mei boven de Gentbrugse Meersen (OV) gezien was. De dag nadien werd hij teruggevonden en toen bleken er zelfs 2 exemplaren tussen de honderden zwaluwen rond te vliegen! Beide vogels bleven daar een paar dagen rondhangen en in de ochtend van 27 mei werd er voor het laatst één waargenomen. Tegelijk was er ook in het Zwin Natuur Park te Knokke (WV) een Roodstuitzwaluw aanwezig, die daar op 25 mei ontdekt werd en op 27 mei teruggezien werd. Kortom, een mooie kans voor velen om deze soort eindelijk eens bij ons te zien!

Roodstuitzwaluw Cecropis daurica, Gentbrugge, 25 mei 2021 (©Joachim Pintens)


Roodstuitzwaluw Cecropis daurica, Gentbrugge, 25 mei 2021 (©Hans Matheve)

Op 8 mei werd er nog een Grote Pieper (Anthus richardi) op trek gezien tussen Wenduine en Zeebrugge, en hoewel Roodkeelpieper (Anthus cervinus) qua zeldzaamheid op het randje zit om te vermelden in dit overzicht, lappen we ze er gewoon gauw even bij, al was het maar om onderstaand juweeltje even te kunnen tonen! Er werden er in totaal 12 gezien in mei.

Roodkeelpieper Anthus cervinus, Tourpes, 2 mei 2021 (©Julien Hainaut)

Hoewel ondersoorten niet altijd de aandacht krijgen die ze verdienen, zal gelukkig niemand ontkennen dat Roodsterblauwborst (Luscinia svecica svecica) er toch wel eentje is die hier een mooie plaats verdient! Dat we er een schitterende foto van Johan Buckens bij kunnen zetten, die hij maakte van de vogel die hij op 25 mei vond in Heist (WV), is dan mooi meegenomen. Reeds op 14 mei werd er ook al één gezien in Oudenburg (WV), eveneens een mannetje gevonden door Dirk Vanhoecke.

Roodsterblauwborst Luscinia svecica svecica, Heist, 25 mei 2021 (©Johan Buckens)

Een leuke grasmussoort is wel iets dat door het hoofd spookt wanneer je op een mooie voorjaarsdag tussen de bosjes aan de kust struint. De opwarmer kwam op 8 mei uit Houthulst (WV) waar Miguel Demeulemeester een tweede kalenderjaars mannetje Balkanbaardgrasmus (Curruca cantillans) uit de mistnetten haalde, ze waren dus zeker in het land! Twee dagen later, op 10 mei, haalde Hans Matheve uit door een adult mannetje te ontdekken in de Sashul te Heist (WV)! Deze vogel liet zich na wat wachten vaak mooi bekijken, ook op 11 mei nog. Het betreffen hier de 8ste en 9de gevallen voor België van deze voormalige ondersoort die recent pas de soortstatus kreeg.

Balkanbaardgrasmus Curruca cantillans, Heist, 10 mei 2021 (©Hans Matheve)


Balkanbaardgrasmus Curruca cantillans, Heist, 10 mei 2021 (©Hans Matheve)

De Iberische Tjiftjaf (Phylloscopus ibericus) van Péronnes-lez-Antoing (HA) bleef de hele maand nog aanwezig en op 12 mei werd er ook één ontdekt in Nassogne (LX) door Michel Watelet. Daar vlakbij vond Sander Bruylants op 15 mei een Bergfluiter (Phylloscopus bonelli) die af en toe lichtjes verschillende zangtypen ten berde bracht die gelukkig allemaal mooi binnen de variatie van de soort pasten. Ook het uiterlijk lijkt mooi op een zuivere Bergfluiter te passen. Het is toch belangrijk om een hybride met Fluiter uit te kunnen sluiten omdat die de laatste tijd toch ook hier en daar beginnen op te duiken. Indien aanvaard is dit het 43ste geval voor België.

Bergfluiter Phylloscopus bonelli, Nassogne, 16 mei 2021 (©Sander Bruylants)


Bergfluiter Phylloscopus bonelli, Nassogne, 16 mei 2021 (©Sander Bruylants)

Voor Roodkopklauwier (Lanius senator) is het een bovengemiddeld goed jaar met maar liefst 4 verschillende vogels in mei! Het begon met een exemplaar in Pervijze (WV) op 11 mei, dan een nieuwe vogel in Attenhoven (VB) op 12 mei en de dag nadien alweer een nieuwe vogel in de Kalmthoutse Heide (AN) die daar tot en met 15 mei bleef zitten. Op 24 mei volgde de vogel van Folx-Les-Caves (BW) die zich vaak mooi liet bekijken en op 28 mei uiteindelijk voor het laatst gezien werd. Het was van 2004 geleden dat er nog eens een jaar was met meer dan 3 gevallen van de soort! Hopelijk volgen ze dezelfde tendens als Grauwe Klauwier, die het ook steeds beter begint te doen als broedvogel in België.

Roodkopklauwier Lanius senator, Folx-Les-Caves, 26 mei 2021 (©Kris De Rouck)

De tweede helft van mei is al redelijk laat voor Bonte Kraai (Corvus cornix) en toch werden er dit keer maar liefst twee ontdekt aan weerszijden van het land. Op 15 mei dook er één op in Clavier (LG), die daar ook nog op 16 mei gezien werd, en op 26 mei werd er één gezien in Kalmthout (AN) die daar ook nog aanwezig bleef tot de dag nadien.

Bonte Kraai Corvus cornix, Kalmthout, 27 mei 2021 (©Glenn Vermeersch)

Eind mei kan je de eerste Roodmussen (Carpodacus erythrinus) verwachten en dat was ook dit jaar niet anders. Pleased to meet you! Op 26 mei zong er één kortstondig in de Zwinbosjes te Knokke (WV) en op 29 mei werd er één waargenomen te Houthulst (WV).

Gezocht in juni

Hoewel de voorjaarstrek in juni zowat op zijn einde komt, is het voorjaar wat zeldzaamheden betreft hoegenaamd nog niet voorbij! De invasie van Roze Spreeuwen (Pastor roseus) die aan de gang is, is nu al de grootste die we ooit gekend hebben, en ook de komende weken loont het zeker de moeite om extra goed op te letten. Als je te veel tijd hebt en/of gewoon enorm enthousiast bent, is het ook een interessante periode om ’s avonds laat, ’s nachts of ’s ochtends vroeg rond te fietsen voor soorten als Noordse Nachtegaal (Luscinia luscinia), Struikrietzanger (Acrocephalus dumetorum), Krekelzanger (Locustella fluviatilis) en Kleinst Waterhoen (Zapornia pusilla). Vooral die eerste drie soorten zijn ’s nachts vaak gemakkelijker te vinden omdat er dan minder omgevingsgeluiden zijn. En dan zijn er natuurlijk nog die mega’s waar je niet op durft te hopen, maar tegelijk toch ook best opmerkzaam op bent! Ik denk bijvoorbeeld aan Groene Bijeneter (Merops persicus), een soort waar we volgens mij zeker nog een herkansing voor gaan krijgen…

Groene Bijeneter Merops persicus, Brecht, 2 juli 2017 (©Erik Ducastel)

Joachim Pintens

Version française

Le mois de mai vient généralement avec son cortège d'espèces peu communes et son lot de surprises. Et l'édition 2021 n'a pas déçu ! Quelques mégas et de magnifiques photos ! Nous passons tout cela en revue ci-dessous !

Aperçu

Les canards ne sont pas exactement les oiseaux sur lesquels on fantasme un mois comme celui-ci, aussi beaux soient-ils, et il n'y a pas grand-chose à dire à leur sujet cette fois-ci non plus. La femelle de Sarcelle élégante (Sibirionetta formosa) de la vallée de Visbeek à Lille (AN) est restée tout le mois, ce qui met probablement le dernier clou dans le cercueil de son acceptation comme individu sauvage.

Bien que le temps fût tout sauf méditerranéen, le Sud nous a envoyé un représentant le 11 mai sous la forme d'un Crabier chevelu (Ardeola ralloides) au lac de Virelles (HA). L'oiseau y a été découvert par Thomas Bosmans et pouvait encore être observé occasionnellement pendant les deux jours suivants. Le 29 mai, un autre a été trouvé, cette fois dans le Bazelse Polder (VO) par Dirk Braem. Cet oiseau a rapidement pris son envol et disparu vers l'île nord de Wintam (AN). Autre espèce du Sud, l'Ibis falcinelle (Plegadis falcinellus), est arrivé du... nord le 23 mai et a brièvement fait halte dans l'extension du Zwin à Knokke (WV) après quoi il disparu vers Pays-Bas.

Ibis falcinelle Plegadis falcinellus, Knocke, 23 mai 2021 (©Julien Hainaut)

Un printemps sans Vautours fauves (Gyps fulvus), on ne peut plus guère l'imaginer. Le coup d'envoi a été donné par 4 exemplaires à Vaucelles (NA) le 9 mai, qui ont ensuite été récupérés à Aarschot (VB). Plus tard dans la journée, un groupe de pas moins de 30 individus est entré dans notre pays et a été aperçu entre Zevergem et Oostakker (OV) où ils ont finalement disparu vers le NNE. Contrairement aux attentes, ils n'ont pas passé la nuit dans le Stropersbos mais ont été retrouvés le lendemain au-dessus de Landegem (OV). Puis ils ont commencé à voler autour de Gand (OV) et finalement ils ont continué dans une direction SE, après quoi ils ont commencé à se disperser et leurs mouvements sont devenus un peu plus obscurs. Dans la soirée, 30 ont été revus près de Mellery (BW) où ils se sont finalement installés pour la nuit. Le lendemain matin, un maximum de 24 oiseaux ont été comptés, qui ont ensuite disparu à nouveau vers le sud. Le 29 mai, un autre a été aperçu au-dessus de De Maten à Genk (LI), le 30 mai un autre a survolé Kiel à Anvers (AN) et le 31 mai un autre signalement a été reçu de Belsele (OV).

Vautour fauve Gyps fulvus, Mellery, 11 mai 2021 (©Victor Claes)

L'Aigle botté (Hieraaetus pennatus) commence également à devenir un invité régulier et il s'est de nouveau montré ce mois-ci. Le 9 mai un individu de phase claire a survolé Vreren (LI), le 15 mai une phase intermédiaire a été photographiée sur le Plateau du Gerny (LX), le 22 mai une autre phase aire a survolé Franchimont (NA), le même un a été observé au-dessus de Baileux (HA), une phase sombre cette fois, et le 26 mai une phase claire a été observée au-dessus de Moorsele (WV) et Het Vinne à Zoutleeuw (VB). Le 14 mai, un Circaète Jean-le-Blanc (Circaetus gallicus) a été aperçu au-dessus de Lompret (HA) et le 16 mai il est arrivé au Groot Schietveld à Brecht (AN) pour y passer le reste du mois. Les Pygargues à queue blanche (Haliaeetus albicilla) se sont encore abondamment montrés ce mois-ci et parce que une image vaut mille mots nous vous invitons à jeter un œil ci-dessous, le tour est joué !

Aigle botté Hieraaetus pennatus, Franchimont, 22 mai 2021 (©Nathalie Picard)

Pygargue à queue blanche Haliaeetus albicilla, Kruibeke, 7 mai 2021 (©Wim Deloddere)

Il n'est plus nécessaire de voyager loin pour voir un Élanion blanc (Elanus caeruleus), et le fait que nous atteignions maintenant des nombres à deux chiffres chaque année est encore plus remarquable quand on sait que le premier pour la Belgique ne date que de 1992 (et le second de 2005) ! Le 8 mai, un a longé les Fonteintjes à Zeebrugge (WV) vers le NE, le 13 mai, un a été vu à proximité de Tienen et Outgaarden (VB), le 15, un a survolé Heverlee (VB), le 16 mai , l'un a fait halte à Ruette (LX), le 22 mai c'était au tour de Pepingen (LI) et enfin un est resté twitchable un moment à De Maatjes à Kalmthout (AN) le 23 mai. Un juvénile de Busard pâle (Circus macrourus) a traîné autour de Castillon (NA) du 3 au 7 mai, le 9 mai un a survolé Oostduinkerke (WV), le lendemain un mâle a survolé De Maatjes à Kalmthout (AN) et le 12 mai, un autre a été aperçu en train de chasser au-dessus de l'arrière-port de Zeebrugge (WV). Quelques Faucons kobez (Falco vespertinus) sont également passés : un mâle à hauteur d'Autreppe (HA) le 9 mai, une femelle à Kalmthout (AN) le 11 mai, une femelle à Houthalen-Helchteren (LI) le 13 mai, une femelle est restée à Franchimont (NA) du 17 au 21 mai et enfin une autre femelle à Marche-Les-Dames (NA) le 29 mai. Eh bien, c'est tout pour les oiseaux de proie !

Depuis une paire d'années, les limicoles de l'extension prometteuse du Zwin à Knokke (WV) sont attentivement inspectés dans l'espoir de voir quelque chose de rare tomber, et bien que de nombreuses belles espèces aient déjà été vues, la véritable surprise n'est apparue que récemment. Le 22 mai, Stijn Baeten tomba sur un pluvier bizarre. Et bien qu'il ne l'avait vu que brièvement et mal, il savait que c'était quelque chose d'excitant. Ce n'est qu'après un long moment qu'il a finalement pu retrouver l'oiseau en question et il s'est avéré qu'il s'agissait du 3e Pluvier bronzé (Pluvialis dominica) pour la Belgique ! Un plumage très instructif : un deuxième année calendaire usé, même si un oiseau en plumage nuptial n'aurait pas fait de tort non plus ! L'oiseau a pu compter sur l'intérêt des ornithos jusque tard dans la soirée, le lendemain il était déjà parti. Pour profiter d'une touche américaine supplémentaire, il fallait apparemment être dans le Limbourg, où le 13 mai un Bécasseau de Bonaparte (Calidris fuscicollis) a été photographié par Jan Geens dans le Maasweerden à Maaseik ! L'oiseau n'a été identifié comme tel que quelques jours plus tard, ce qui est bien regrettable pour les nombreux ornithologues qui n'avaient jamais vu cette espèce en Belgique. Cependant, le site a été quadrillé dans l'après-midi et le soir par d'autres observateurs qui n'ont pas vu l'oiseau, nous pouvons donc nous rassurer en nous disant qu'il a disparu peu après la découverte. Ce n'est que le 8e pour la Belgique et le premier depuis 2005 ! On ne pouvait pas se plaindre des limicoles, car le 16 mai, un Chevalier bargette (Xenus cinereus) a également été découvert dans le Bazelse Polder (OV) par Erik Van Bogaert, Johan Colman et Patrick Geerts ! L'oiseau s'est encore bien montré jusqu'au lendemain et a été visité par beaucoup. C'est le 24e cas pour notre pays.

Pluvier bronzé Pluvialis dominica, Knocke, 22 mai 2021 (©Stijn Baeten)

Bécasseau de Bonaparte Calidris fuscicollis, Maaseik, 13 mai 2021 (©Jan Geens)

Chevalier bargette Xenus cinereus, Bazel, 16 mai 2021 (©John Van Wesemael)

Voir un Œdicnème criard (Burhinus oedicnemus) ne manque jamais de faire plaisir. Le 22 mai, Koen Devos en découvrit un à Stuivekenskerke (WV) et, étrange mais vrai, il était toujours présent le lendemain ! Quelques Pluviers guignards (Charadrius morinellus) se sont également posés ici et là, grâce au mauvais temps. Avec surtout un groupe de 20 découvert le 6 mai à Veurne (WV) qui vaut la mention ! Les jours suivants, le nombre est tombé à 8 exemplaires et le 11 mai, ils étaient déjà partis. Au total, 34 Pluviers guignards ont été observés à travers le pays en mai.

Oedicnème criard Burhinus oedicnemus, Stuivekenskerke, 23 mai 2021 (©Wim Trio)

Pluvier guignard Charadrius morinellus, Veurne, 13 mai 2021 (©Marc Van Daele)

Le 19 mai, Filip De Ruwe signalait une Mouette de Bonaparte (Chroicocephalus philadelphia) dans l'avant-port de Zeebrugge (WV), une deuxième année calendaire qui a malheureusement rapidement disparu et est restée introuvable malgré les tentatives de recherche. Cela fait plus de 10 ans que cette espèce n'avait pas été vue dans notre pays, et il n'y a eu jusqu'à présent que 4 cas acceptés. Quelques Goélands à ailes blanches (Larus glaucoides) nous ont également rendu visite, tous des oiseaux de première année. Un sur la plage de La Panne (WV) le 22 mai près de la frontière avec la France, un parmi d'autres grands goélands à Ostende (WV) le 25 mai, et un en vol le 29 mai à Bredene (WV).

Bien que le passage de la Sterne hansel (Gelochelidon nilotica) culmine généralement en mai, seuls 2 oiseaux ont été observés le mois dernier, volant ensemble le long de la côte le 1er mai. Des Sternes caspiennes (Hydroprogne caspia) étaient encore signalées ici et là. Le 2 mai une a brièvement fait halte sur la plage de Zeebrugge (WV), le 8 mai une a survolé De Haan (WV), le 16 mai une se ravitaillait au lac de Virelles (HA), le 22 mai une est passée au-dessus de l'Escaut à hauteur de Eine (OV) et enfin le 29 mai une s'est laissée admirer aux les Marais d'Harchies (HA). Peu d'oiseaux approchent la perfection comme la Guifette leucoptère (Chlidonias leucoptera), et les deux oiseaux qui ont survolé le Tweelingsputten à Eke (OV) le 20 mai pour le plaisir des 60 ornithos présents méritent certainement la mention ! Le 2 mai, une a également été aperçue à Koningssteen-Kollegreend dans le Maasvallei (LI). Un bon nombre de Guifettes moustac (Chlidonias hybrida) ont également été observées, au moins 17 oiseaux au total.

Guifette moustac Chlidonias hybrida, Duffel, 13 mai 2021 (©Kris De Rouck)

Guifette leucoptère Chlidonias leucopterus, Eke, 20 mai 2021 (©Francis Pattyn)

Être en alerte à tout moment finit toujours par payer, et même la nuit, vous pouvez trouver un vrai méga. C'est arrivé à Bart Heirweg qui le 28 mai près d'Eprave (LX) a entendu un bruit étrange de son camping-car après le coucher du soleil. Cela lui rappelait un peu la Chevêchette d'Europe, mais cela ne collait pas non plus exactement. Le lendemain matin, ce même son provenait toujours de la forêt. Il a quand même fait un enregistrement sonore, juste pour être sûr, et ce n'est qu'à son retour d'une séance de photographie de paysage que le franc est tombé. Cela ressemblait comme deux gouttes d'eau à un Petit-duc scops (Otus scops) ! Et en effet, dans la journée l'identification a pu être confirmée à l'aide d'un spectrogramme du cri. Dans la soirée, plus de 60 personnes se tenaient prêtes à entendre l'oiseau et tenter de l'apercevoir. En fin de compte, il s'est avéré que la chouette était très peu farouche et pouvait parfois être très bien vue à l'aide d'une lampe de poche, sans être sensiblement dérangée par elle. L'oiseau a également pu être observé les nuits suivantes. C'est le 9e cas pour la Belgique et le deuxième twitchable, après l'oiseau van Drongen (VO) de 1973 (!).

Petit-duc scops Otus scops, Eprave, 31 mai 2021 (©Noé Terorde)


Petit-duc scops Otus scops, Eprave, 29 mai 2021 (©Hans Matheve)

Petit-duc scops Otus scops, Eprave, 1 juin 2021 (©Inge Buntinx)

Comme à l'accoutumée, un paragraphe se doit d'être consacré au duo sudiste Huppe fasciée (Upupa epops) et Guêpier d'Europe (Merops apiaster). Plus de 30 individus de la première espèce ont été observés dans tout le pays le mois dernier, avec un oiseau particulièrement complaisant à Tienen (VB) qui est resté plus d'une semaine sur place. Mieux encore, le nombre de Guêpiers d'Europe qui ont traversé notre pays ce mois-ci, s'élève à pas moins de 151 ! Les plus grands groupes se composaient de 13 individus.

Huppe fasciée Upupa epops, Tienen, 20 mai 2021 (©Karel Van Rompaey)

Une autre découverte a provoqué une petite onde de choc à travers le pays le 15 mai, avec la découverte d'un Martinet des maisons (Apus affinis) au-dessus de Blokkersdijk (AN) par Joachim Pintens, où il est resté pendant pas moins de 4,5 heures, donnant à de nombreux ornithologues la chance de le voir. Si vous voulez en savoir plus sur la façon dont cette découverte s'est produite, vous pouvez le faire ici. Après le premier pour la Belgique à l'automne dernier, qui avait lui assez passé la soirée sur place, la chance d'un nouveau cas semblait nulle. Heureusement, parfois les choses ne se passent pas comme prévu ! Le 1er mai, Jan Rottiers a remarqué un Martinet à ventre blanc (Tachymarptis melba) au-dessus du Zennegat à Malines (AN), qu'il a brièvement survolé en compagnie de quelques Martinets noirs avant de disparaître vers le sud.

Martinet des maisons Apus affinis, Linkeroever, 15 mai 2021 (©Joachim Pintens)

Tous ceux qui aiment les Hirondelles rousselines (Cecropis daurica), c'est-à-dire tout le monde, ont été bien servis ce mois-ci avec pas moins de 4 oiseaux en halte, dont 3 sont même restés plusieurs jours ! Cela a commencé avec un oiseau en halte au-dessus de la Callemoie à Nazareth (VO) le 23 mai, qui n'est resté que quelques heures. Puis a suivi un signalement d'une Hirondelle rousseline qui avait été vue au-dessus du Gentbrugse Meersen (OV) le 24 mai. Le lendemain, elle était retrouvée en compagnie... d'un deuxième individu parmi les centaines d'hirondelles présentes ! Les deux oiseaux y sont restés quelques jours, et l'un d'eux a été vu pour la dernière fois le matin du 27 mai. Au même moment, une Hirondelle rousseline était également présente dans le parc du Zwin à Knokke (WV), où elle a été découverte le 25 mai avant d'être revue à nouveau le 27 mai. Bref, une belle occasion pour beaucoup de voir enfin cette espèce chez nous !

Hirondelle rousseline Cecropis daurica, Gentbrugge, 25 mai 2021 (©Joachim Pintens)

Hirondelle rousseline Cecropis daurica, Gentbrugge, 25 mai 2021 (©Hans Matheve)

Le 8 mai encore, un Pipit de Richard (Anthus richardi) a été aperçu en train de migrer entre Wenduine et Zeebrugge, et bien que le Pipit à gorge rousse ( Anthus spinoletta) soit à la limite en terme de rareté que pour être évoqué dans ce tour d'horizon, on l'évoquera rapidement, ne serait-ce que pour montrer le petit bijou ci-dessous ! Un total de 12 ont été vus en mai.

Pipit à gorge rousse Anthus cervinus, Tourpes, 2 mai 2021 (©Julien Hainaut)

Bien que les sous-espèces n'obtiennent pas toujours l'attention qu'elles méritent, personne ne niera que la Gorgebleue à miroir roux (Luscinia svecica svecica) a droit à une belle place ici ! Que l'on puisse ajouter une belle photo de Johan Buckens, qu'il a prise de l'oiseau qu'il a trouvé le 25 mai à Heist (WV), est un joli bonus. Déjà le 14 mai, une avait été observée à Oudenburg (WV), également un mâle trouvé par Dirk Vanhoecke.

Gorgebleue à miroir roux Luscinia svecica svecica, Heist, 25 mai 2021 (©Johan Buckens)

Une bonne espèce de fauvette, c'est quelque chose qui traîne au fond des pensées lors d'une promenade parmi les buissons de la côte par une belle journée de printemps. L'échauffement a eu lieu le 8 mai à Houthulst (WV) où Miguel Demeulemeester a sorti un mâle de deuxième année calendaire de Fauvette des Balkans (Curruca cantillans) des filets japonais : l'espèce était bien arrivée chez nous ! Deux jours plus tard, le 10 mai, Hans Matheve a frappé un grand coup en découvrant un mâle adulte dans le Sashul à Heist (WV) ! Avec un peu de patience, cet oiseau s'est souvent bien montré, même le 11 mai. Il s'agit des 8e et 9e cas acceptés pour la Belgique de cette ancienne sous-espèce qui n'a que récemment reçu le statut d'espèce.

Fauvette des Balkans Curruca cantillans, Heist, 10 mai 2021 (©Hans Matheve)

Fauvette des Balkans Curruca cantillans, Heist, 10 mai 2021 (©Hans Matheve)

Le Pouillot ibérique (Phylloscopus ibericus) de Péronnes-lez-Antoing (HA) est resté tout le mois, et un autre individu a également été découvert le 12 mai à Nassogne (LX) par Michel Watelet. Le 15 mai, Sander Bruylants a trouvé un Pouillot de Bonelli (Phylloscopus bonelli) à proximité immédiate qui produisait parfois des vocalisations légèrement différentes, qui restent heureusement dans la fourchette des variations de l'espèce. L'apparence semble également coller parfaitement à un pur Pouillot de Bonelli. Il est important de pouvoir exclure un hybride avec Pouillot siffleur, car certains ont également commencé à apparaître ici et là ces derniers temps. S'il est accepté, il s'agit du 43e cas pour la Belgique.

Pouillot de Bonelli Phylloscopus bonelli, Nassogne, 16 mai 2021 (©Sander Bruylants)

Pouillot de Bonelli Phylloscopus bonelli, Nassogne, 16 mai 2021 (©Sander Bruylants)

Pour la Pie-grièche à tête rousse (Lanius Senator), 2021 est une année au-dessus de la moyenne avec pas moins de 4 oiseaux différents en mai ! Cela a commencé avec un individu à Pervijze (WV) le 11 mai, suivi d'un oiseau à Attenhoven (VB) le 12 mai et le lendemain un autre oiseau dans la Kalmthoutse Heide (AN) qui y est resté jusqu'au 15 mai. Le 24 mai, l'oiseau de Folx-Les-Caves (BW) a suivi. Il s'est souvent bien laissé voir avant d'être aperçu une dernière fois le 28 mai. Il faut remonter à 2004 pour une autre année avec plus de 3 cas de l'espèce ! Espérons qu'elle suivra la même tendance que la Pie-grièche écorcheur, qui se porte de mieux en mieux en tant qu'oiseau nicheur en Belgique.

Pie-grièche à tête rousse Lanius senator, Folx-Les-Caves, 26 mai 2021 (©Kris De Rouck)

La seconde quinzaine de mai est déjà assez tardive pour la Corneille mantelée (Corvus cornix) et pourtant pas moins de deux ont été découvertes de part et d'autre du pays. Le 15 mai, une est apparue à Clavier (LG), qui y a également été vue le 16 mai, et le 26 mai, une a été vue à Kalmthout (AN) qui y est également restée jusqu'au lendemain.

Corneille mantelée Corvus cornix, Kalmthout, 27 mai 2021 (©Glenn Vermeersch)

Fin mai marque généralement l'arrivée de Roselins cramoisis (Carpodacus erythrinus) et cette année ne fut pas différente. Pleased to meet you! Le 26 mai, un a brièvement chanté dans les Zwinbosjes à Knokke (WV) et le 29 mai un a été observé à Houthulst (WV).

À chercher en juin

Bien que la migration printanière touche à sa fin en juin, le printemps n'est pas pour autant terminé en ce qui concerne les raretés ! L'invasion des Étourneaux roselins (Pastor roseus) qui est en cours est déjà la plus importante que nous ayons jamais vue, et portera ses fruits dans les semaines à venir. Si vous avez trop de temps et/ou êtes vraiment enthousiaste, c'est aussi un moment intéressant pour faire un tour à vélo en soirée, la nuit ou tôt le matin pour des espèces comme le Rossignol progné ( Luscinia luscinia), la Rousserolles des buissons (Acrocephalus dumetorum), la Locustelle fluviatile (Locustella fluviatilis) ou la Marouette de Baillon (Zapornia pusilla). Les trois premières espèces en particulier sont souvent plus faciles à trouver la nuit car il y a moins de bruit ambiant. Et puis bien sûr il y a ces mégas que l'on n'ose pas espérer, mais qui ne sont pas bien difficiles à reconnaître ! Pensons par exemple au Guêpier de Perse (Merops persicus), une espèce pour laquelle nous aurons certainement une autre chance…

Guêpier de Perse Merops persicus, Brecht, 2 juillet 2017 (©Erik Ducastel)

Joachim Pintens, Olivier Dupont

Discussie

Gebruikers van het forum gaan akkoord met de forumregels.